Macroabc Nederland

Hieronder bevindt zich het draaiboek voor MacroABC 2002. Daarnaast verwijzen we u naar

• de word versie van dit draaiboek:  Draaiboek MacroABC NL-02.zip
• de ingepakte versie van het Excel-bestand Demoversie Macroabc 2002
• de slideshow van de demoversie Macroabc NL: Demomacroabc-NL.zip. Let op: Deze download vereist MS Powerpoint.

Draaiboek bij het gebruik van Macroabc-NL02

Inhoudsopgave

Samenvatting   2

Direct aan de slag met demoversie Macroabc-NL 3

Wat is Macroabc-NL?  

Wat kunt u met Macroabc-NL?  4

Wie kunnen met Macroabc-NL werken?  4

Deze demoversie van Macroabc bestaat uit die drie delen: 5

Wilt U direct, zonder gebruiksaanwijzing aan de slag?  6

Gebruikslicentie Macroabc-NL  7

Praktische ervaring met Macroabc de afgelopen jaren  8

Macroabc-NL versie 1995  8

Euralyse  9

Verdere kennismaking met Macroabc-NL   9

Schematisch overzicht van rekenblad in Macroabc-NL  10

Wat is er nu zo bijzonder aan Macroabc-NL  10

Vooruitberekening met Macroabc-NL voor 2004  12

Scenario 2002/2006  13

Hoe pakketten van varianten (spoorboekjes) te draaien?  3

Een andere modelversie: 16

Raming 2001, 2002 en 2003  16

Schil 17

Updaten van de data van het model 17

Wat bevat de demo versie NIET en compleet Macroabc-NL wel: 18

Voorbeeld van Programma kennismaking met Macroabc-NL  18

Reactie   21

Samenvatting

Macroabc-Nl is een macro economisch model van Nederland, gebaseerd op tijdreeksen van CBS, de harde kern van CPB modellen en de ervaring van de makers Micromacro Consultants (MMC) met de bouw van en training in gebruik van macro modellen voor o.a. Curaçao, Polen, Kenya en Indonesia. Het referentiepad van Macroabc-NL geeft dezelfde uitkomsten als de ramingen van het CPB (dankzij welgekozen autonome termen) en Macroabc-NL kan in aanvulling op CPB ramingen worden gebruikt. Met Macroabc-Nl kan men namelijk vlot berekenen wat het effect zou kunnen zijn van voorlopige realisatiecijfers (als ze afwijken van de ramingen) op de overige economische grootheden. Ook kan men er de effecten mee berekenen van andere veronderstellingen (bijvoorbeeld wat betreft de wisselkoers) en andere beleidsmaatregelen (bijvoorbeeld hogere belastingen, minder ambtenaren).

De eerste versie van Macroabc-NL werd al in 1995 ontwikkeld. Het idee was toen dat het zou kunnen worden benut door personen en instanties die participeren in de macro economische discussie. Bewust werd er toen geen gebruiksvriendelijke schil om gelegd om te zorgen dat de werking van het model niet versluierd wordt. Die eerste versie van Macroabc-NL bleek echter toch te lastig te hanteren voor economen die niet de tijd hebben om zich goed te verdiepen in de werking van het model en de complicaties die het gevolg zijn van de gebrekkige wetenschappelijke kennis van de economie en de daarbij behorende hoge onnauwkeurigheidsmarges. Dat speelde ook bij het Euralyse model voor de EU15 landen dat MMC in 1999 ontwikkelde.

Daarom heeft de demoversie van Macroabc-NL-2002 wel een schil. Dat maakt het gemakkelijker om kennis te nemen van deze modelversie. Instanties die bepaalde onderwerpen verder uitgediept willen zien kunnen daartoe opdracht geven aan MMC. Ook kan MMC het complete model op bepaalde punten nader uit werken en medewerkers van de opdrachtgever trainen in het gebruik van (dat deel van) het model.

In het volgende hoofdstuk ‘’Direct aan de slag met de demoversie van Macroabc-NL’’ wordt aangegeven hoe men heel handig dat model kan gebruiken voor alternatieve ramingen dan wel de effecten doorrekenen van recente cijfers die afwijken van de ramingen. Het gaat om 19 sleutelvariabelen en de effecten op een tabel met kerngegevens.

De demo versie van Macroabc-NL2002 kunt u downloaden onderaan op www.micromacroconsultants.com

Direct aan de slag met demoversie Macroabc-NL

Wat is Macroabc-NL?

Macroabc-Nl is een macro economisch model van Nederland . Het is geïnspireerd op de harde kern van CPB macro modellen, maar sterk gestroomlijnd. In feite is geprobeerd zo dicht mogelijk bij CPB relaties te blijven, althans voorzover de stroomlijning dat toe liet. Verder draait Macroabc-NL volledig op cijfers van het CPB (plus aanvullingen van CBS en DNB). Omdat het model in hoofdlijn de CPB gedragsvergelijkingen volgt, komen de uitkomsten al dicht bij die van het CPB. Vervolgens zijn in alle gedragsvergelijkingen autonome termen toegevoegd, zodat deze versie van Macroabc-NL voor het jaar 2002 en 2003 EXACT dezelfde cijfers laat zien als in de MEV2003 van het CPB, althans in het referentiepad.

Het is vervolgens mogelijk om met dit model te simuleren wat de effecten zijn van allerlei alternatieve veronderstellingen. Het kan gaan om nieuwe voorlopige cijfers die betreffende het lopende jaar binnen komen, als andere veronderstellingen voor het lopende of volgende jaar voor in principe alle gedragsvariabelen en exogenen.

Belangrijke zijn:

Exogene variabelen (variabelen bepaald buiten het model om):

1.       Wereldhandelsprijs prijs in Euro (wisselkoers)

2.       Relevante wereldhandel volume

3.       Rente

Gedrag van sociale partners:

4.       Loonvoet bedrijven

Beleidsvariabelen:

5.       Loonvoet overheid

6.       Werkgelegenheid overheid

7.       Overheidsinvesteringen

8.       Overheidsconsumptie+investeringen

9.       Indirecte belastingen van bedrijven

10.   Directe belastingen van bedrijven

11.   Directe belastingen van huishoudens

12.   Inkomensoverdrachten om niet aan gezinnen

13.   Emigratie

Overige variabelen:

14.   Bruto investeringen bedrijven

15.   Waarde consumptie gezinnen

16.   Consumptieprijsmutatie (inflatie)

17.   Werkgelegenheid bedrijven

18.   Uitvoer goederen en diensten

19.   Uitvoerprijsmutatie

Dit Macroabc-NL model is dus niet bedoeld om in plaats van cijfers en analyses van CBS en CPB te worden gebruikt, maar juist in aanvulling daarop.

Auteursrecht voorbehouden MMC, 2002.

Dit draaiboek is een beknopte gebruiksaanwijzing bij de demo versie van Macroabc-NL. Er is ook een uitgebreide handleiding bij de uitgebreide versie van Macroabc-NL beschikbaar. Deze uitgebreide versie is echter niet als shareware beschikbaar. 

Wat kunt u met Macroabc-NL?

- korte termijn beleidsvarianten: Bereken zelf wat de economische gevolgen zijn van het bezuinigen van 8 miljard voor een tiental varianten.

- andere veronderstellingen in korte termijn raming: Wat zijn de effecten op de economie als de loonvoet 0,5 % hoger uitvalt dan het CPB voorspelt? Idem bij een rentestand die 1% hoger is?

- monitoring: Reken snel door hoe het lopende jaar eruit ziet als u de raming voor consumptieprijs bijstelt op basis van de voorlopige realisatie (voor sommige variabelen komen de realisatiecijfers al snel binnen).

- middellange en lange termijn vooruitberekeningen: Met Macroabc-NL kunt u heel gemakkelijk een nieuw (middel)lange termijn referentiepad maken voor de komende regeerperiode. Dat kunt u vervolgens gebruiken als basis voor scenario's.

- uitbreiden met eigen module: Omdat Macroabc-NL een compact model is, dat ook toegankelijk is, omdat het in een spreadsheet draait, kunt u er gemakkelijk een module betreffende uw eigen sector of aspect aan hangen. We denken aan bijvoorbeeld een monitor module, een woningmarktblok, een energiemodule, een bedrijfstakmodule, een versie voor een bepaalde stad of regio, etc. Een monetaire module lukt niet, want dat bestaat in de Euro regio niet meer voor aparte landen. Zie daarvoor het door MMC ontwikkelde model Euralyse voor 15 Eu landen, met een endogene wisselkoers, rente en endogene aandelenkoers.

Omdat Macroabc-NL gebaseerd is op de harde kern van CPB modellen en variabelen hanteert die sporen met CBS, CPB en DNB kunt u gemakkelijk aansluiting bij de analyses van die instanties vinden. Verder kunt eventueel u Micromacro Consultants inschakelen om samen u en uw expertise een speciale module voor u te bouwen.

Wie kunnen met Macroabc-NL werken?

Hoewel Macroabc-Nl een zeer sterk gestroomlijnd model is, is het toch niet gemakkelijk in enkele dagen te doorgronden. Dit hebben we door schade en schande geleerd. De eerste versie van Macroabc-NL werd door MMC in 1995 ontwikkeld en eind 1995 in workshops gepresenteerd. Het idee was dat economen die geen model specialist zijn, met een beperkte training dit Macroabc model zouden kunnen beheersen en gebruiken. We dachten in 1995 aan de volgende groepen:

- Politici kunnen de sociaal-economische effecten berekenen van alternatieve besteding van meevallers dan wel extra bezuinigingen bij tegenvallers voor diverse varianten.

- Vakbondsleiders kunnen hun leden voorrekenen wat de economische effecten zijn als de lonen 0,5 % extra te stijgen.

- Journalisten kunnen rake vragen voorbereiden bij interviews.

- Studenten macro economie kunnen bij hun afstudeerscriptie met Macroabc-NL hun nieuwe frisse ideeën door rekenen in een model.

- Beurs analisten kunnen hun werk (en zich zelf) verrijken door er gedragsanalyse in te brengen via Macroabc-NL.

- Branche organisaties kunnen het model uitbreiden met een module voor hun sector en zich vervolgens beter in de macro discussie mengen

- Leden van de Centrale Plancommissie kunnen voortaan het CPB nog beter scherpen door indringende vragen te stellen.

- Beleidsambtenaren kunnen onderwerpen van hun ministerie in macro economisch perspectief plaatsen.

In de praktijk bleek het echter niet zo gemakkelijk als we dachten om met een dergelijk model te werken. Zie daarover meer verderop in dit draaiboek.

Deze demoversie van Macroabc bestaat uit die drie delen:

1. Een werkblad "Simulaties" waarin men voor 19 variabelen alternatieve veronderstellingen in kan voeren.
2. Een werkblad model waarin de berekeningen worden uitgevoerd, maar waarin men niet hoeft te kijken
3. Een werkblad uitkomsten, met de effecten van alternatieve veronderstellingen op de kerngegevens, evenals de kerngegevens minus hun waarde in het referentiepad.

Na onze ondervinding met het populariseren van Macroabc en Euralyse(zie volgend hoofdstuk), is onze conclusie dat alleen zo een zeer sterk gestileerd model, bestaande uit drie onderdelen, direct kan worden gebruikt door economen (en studenten) die te weinig tijd hebben om zich te echt verdiepen in het model. Deze demoversie is dus niet meer dan een speeltje, een hulpmiddel om enig idee te krijgen wat een mogelijk effect zou kunnen zijn van alternatieve veronderstellingen of nieuw binnen gekomen realisatiecijfers van CBS.

Hopelijk helpt het hen zich te realiseren dat onze kennis van de werkelijkheid beperkt is. Overigens is het natuurlijk wel goed om die beperkte kennis zo intensief mogelijk te benutten. En daar zijn modellen handige hulpmiddelen bij.

Hopelijk brengt deze versie van Macroabc-NL sommigen op het idee dat het eigenlijk het handigste is om aan MMC een opdracht te geven om bepaalde analyses verder uit te werken.

Wilt U direct, zonder gebruiksaanwijzing aan de slag?

Hier demonstreren we u de werking van het model als automaat en maakt u een vliegende start. De snelste manier om te leren werken met Macroabc-NL is het maken van enkele voorbeelden. Zie in werkblad ‘’simulatie’’ toelichting bij ieder van 19 varianten. We doen er hier één voor:

Start Macroabc-NL demoversie op in Excel. (De demoversie van Macroabc-NL draait alleen in Excel). Het is handig om tijdens het werken met Macroabc-NL dit draaiboek bij de hand te houden. Het is dus verstandig om dit draaiboek eerst uit te printen. 

Bij het opstarten van het spreadsheet is het mogelijk dat er een waarschuwing m.b.t. kringverwijzingen op uw scherm wordt getoond. Deze kunt u negeren (op OK klikken). Dit wordt namelijk door het gebruik van iteratieve processen veroorzaakt. Het is daarom handig onder TOOLS en onder OPTIONS bij  recalculation in te stellen op iterations, bij voorkeur 200 keer.

Ga naar werkblad Simulatie. Zie hieronder voor een afdruk van dat werkblad.  Als voorbeeld zullen we een wisselkoers variant draaien: Zet in in BY5  het getal 5 en druk op F9. Die verandering van 0 in 5 in cel BY5 in werkblad Simulatie werkt onmiddellijk door in werkblad model. Automatisch wordt het model doorgerekend en de output gezet in werkblad output dat de kerngegevens bevat. De kerngegevens laten het volgende zien:

De uitvoerprijs gaat niet volledig mee met de internationale inflatie. Dus betere concurrentiepositie, dus meer export. Met enige vertraging werken echter de hogere invoerprijzen via de consumptieprijzen door in de lonen. De kosten stijgen en het concurrentievoordeel verdwijnt. Na even te zijn gestegen, valt het BBP weer vrijwel terug op zijn oude niveau.

Zo kan men in werkblad simulatie voor 19 verschillende variabelen varianten draaien, met hoogte van de impuls naar wens alsmede of die impulsen in één of meerdere van de jaren 2002 tot 2006 moet plaats vinden. Ook allerlei combinaties zijn mogelijk. In kolom CD van werkblad simulatie wordt bij iedere variabele een toelichting gegeven.

Kortom varianten draaien gaat heel gemakkelijk:

Open Macroabc-NL en ga naar werkblad simulatie en voor daar bij de gewenste variabele of variabelen een getal in in het gewenste jaar of gewenste jaren in het werkblad model worden dan automatisch de berekeningen uitgevoerd. Daar hoeft u niet te kijken. U kunt direct gaan naar Werkblad output. Laat de nieuwe uitkomsten voor de kerngegevens zien, alsmede de effecten in afwijking van het referentiepad.

Een demonstratie hoe varianten te draaien met de demoversie van Macroabc-NL komt ook te staan in een multimedia self explaining slideshow op www.micromacroconsultants.com 

Gebruikslicentie Macroabc-NL

Het Macroabc-NL model is shareware, maar geen freeware. Dat geldt ook voor de demo versie. Het is zo toegankelijk dat het technisch gezien slechts in beperkte mate beschermd kan worden, maar juridisch wordt het wel beschermd. Gebruik voor studie- en evaluatiedoeleinden is voor drie maanden gratis, maar voor zakelijk gebruik is een voorafgaande schriftelijke licentie van MMC vereist. Het complete Macroabc-NL02 model is beschikbaar, maar voor specialistisch gebruik zal het model dienen te worden aangepast. Vervolgens kunnen medewerkers van de opdrachtgevende instantie worden getraind in die versie van het model.

De ondersteuning door MMC kan tweeërlei zijn:
1. MMC voert mede op basis van Macroabc-NL onderzoek in opdracht uit
2. MMC maakt een speciale versie van Macroabc-Nl en traint medewerkers van de opdrachtgever

Dat laatste is in feite de core business van MMC internationaal. Het gaat dan om meerjarige projecten waarin eerst een model voor dat land wordt gebouwd en economen in dat land getraind in het gebruik er van en later ondersteuning bij speciale vraagstukken die opkomen.

Ook in Nederland kan MMC dat doen, waarbij de situatie in twee opzichten anders is: In de eerste plaats is er al een draaiend Macroabc-NL, en –nog belangrijker - er is een goed functionerend CPB en CBS die een schat aan cijfers en analyses beschikbaar hebben die verder kunnen worden uitgediept naar de wensen van de opdrachtgever.

Praktische ervaring met Macroabc de afgelopen jaren

Macroabc-NL versie 1995

Macroabc-Nl is in 1995 ontwikkeld en eind van dat jaar in workshops gepresenteerd. In de praktijk bleek toen dat het niet zo gemakkelijk is om met een dergelijk model te werken.

De kwestie is namelijk dat ieder macro economisch model de werkelijkheid slechts ten dele dekt. Ten dele is dat bewust, het model is immers een stilering van de werkelijkheid waardoor overzichtelijkheid wordt bevorderd. Maar ten dele is dat omdat de economische wetenschap slechts een beperkte kennis van de werkelijkheid heeft. Bijgevolg moet een modelgebruiker steeds voor ogen houden dat het model slechts betrekkelijk is, een handig hulpmiddel om de werkelijkheid sneller te doorgronden. Het gebruik van een macro model blijkt in de praktijk pas handig als men de nodige ervaring heeft. Dat kost tijd en zoveel tijd heeft men veelal niet beschikbaar.

Eerlijk gezegd: zelfs dit model bleek voor de klanten die we voor ogen hadden te moeilijk. Juist toen we gereed waren met de bouw van dit model voor Nederland , wonnen we echter een internationale tender voor het bouwen van een macro model voor Polen. Vanwege de omschakeling naar een heel andere structuur, van centraal geleide naar markteconomie, konden we ons voor Polen niet baseren op analyse van Poolse tijdreeksen. Daarom namen we, om de zaak op te starten, soms tijdreeksen van een ander klein land, dat ook aan Duitland grenst, namelijk Nederland . En we gebruikten de Nederlandse expertise hoe verantwoord om te gaan met de altijd gebrekkige kennis van de economische wetenschap. Het voor Nederland ontwikkelde Macroabc werd het prototype voor het Poolse Macroabc model, dat nog steeds bij het Ministerie van Financiën in Polen wordt gebruikt.

Macroabc-NL was te moeilijk voor onze beoogde klanten, maar toch bleek het handig. Zo gebruikten we het zelf om voor het tijdschrift Management Team liefst twintig keer een uitdraai plus toelichting te maken, steeds inhakend op de altijd veranderende actualiteit, waarna de redactie er een gestroomlijnd stukje voor de rubriek ‘’macro’’ van maakte.

Euralyse

In 1999 heeft MMC startend met Macroabc-NL stap voor stap een model gebouwd voor de EU15 landen, genaamd Euralyse. Met als bijzonderheid dat dit model een endogene wisselkoers en endogene aandelenkoers heeft. Een andere vernieuwing was dat er drie modellen tegelijk draaiden op basis van dezelfde input, maar met andere output, vanwege de verschillen in essentiële gedragsrelaties in het bijzonder wat betreft lonen, wisselkoers en rente. Verder maakten we van Euralyse een ‘’spoorboekjesversie’’ genaamd ‘’EEX” die gemakkelijker te hanteren is dan het complete model.
Hoewel deze EEX versie zeer toegankelijk is in vergelijking met het complete model, bleek in workshops dat ook deze versie nog te lastig is voor economen die er maar een enkele keer mee werken.
Het Euralyse model bleek echter heel handig als één van de startmodellen voor de bouw van een model voor Indonesië (grofweg even groot als de EU15 van Europa). MMC won namelijk een internationale tender van de Wereldbank voor een modelbouwproject voor het Ministerie van Financiën van Indonesië. (Verder gaf ons werk aan Euralyse met zijn endogene wisselkoers ons meer inzicht hoe privé het beste het spaargeld te beleggen van aandelen naar obligaties. Toch mooi meegenomen).

Macro modellen zijn hulpmiddelen om de werkelijkheid beter te begrijpen. Draaien met een model dat men zelf niet begrijpt, heeft geen zin. Dat is het leidende beginsel in onze internationale consultancy.

Wel kan men natuurlijk een model dat men niet, of slechts ten dele begrijpt, wel als hypothese generator gebruiken: formuleer een alternatieve veronderstelling, voer die in het input werkblad van het model, druk op toets recalculation, waarna het model de berekeningen uitvoert, en kijk direct in het output werkblad. Dat geeft althans een idee wat het effect zou kunnen zijn. En als men dieper wil analyseren roept men de hulp van MMC in, of men geeft MMC opdracht om alleen het voor die klant relevante deel nader uit te werken.

Verdere kennismaking met Macroabc-NL

In dit hoofdstuk geven we extra informatie voor wie wil weten wat voor mogelijkheden Macroabc nog meer heeft dan het geautomatiseerde input-klik-output gebruik met de demo versie.

Schematisch overzicht van rekenblad in Macroabc-NL

Waarschuwing: Een economisch model in een spreadsheet is heel flexibel en handig, omdat veranderingen gemakkelijk zijn aan te brengen. Flexibiliteit kan echter omslaan in chaos. Het gevaar bestaat dat u het overzicht verliest. De ordening in een spreadsheet moet van u zelf komen. Daarom is het belangrijk het schema van Macroabc-NL bij de hand te houden.

Schema (De regels van Macroabc-NL bevatten het volgende:)

Kolom A bevat namen van de variabelen., de overige kolommen staan ieder voor één jaar.

De variabelen in het werkblad model: (123 slaat op getallen input zonder achterliggende formules en abc op cellen met formules)

BASISMODEL:

Primaire variabelen       7 t/m 108

Sectoren:

Bedrijven                     9 t/m 13                       123 123/abc

Gezinnen                      15 t/m 17                     123 123/abc

Buitenland                    19 t/m 26                     123 123/abc

Collectieve sector        28 t/m 45                     123 123/abc

Input monetair 48 t/m 63                     123 123/abc

prijsmutaties                 65 t/m 70                     123 123/abc

arbeidsmarkt                72 t/m 83                     123 123/abc

buitenland exogenen     85 t/m 89                     123 123/abc

balansgrootheden         92 t/m 98                     123 123/abc

indices 1969=100        100 t/m 107                 123 123/abc

Hulpvariabelen             110 t/m 149                 abc  abc abc

Wat is er nu zo bijzonder aan Macroabc-NL

De kern van Macroabc-NL is, dat met informatie over slechts 53 primaire variabelen het hele spreadsheet van ruim duizend regels automatisch wordt gevuld. Alle andere variabelen worden van deze 53 variabelen afgeleid door middel van formules.

Deze primaire gegevens (de 123'en) betreffen slechts 53 variabelen. Die vindt u tussen regel 7 en 108. Ze berusten op de realisatiecijfers van CBS, DNB, IMF en CPB en ramingen van het CPB conform de MEV'2003. De 53 primaire variabelen voor 1921-2001 zijn al door MMC ingevuld in het model. Alle andere regels (abc's) worden vervolgens automatisch ingevuld door berekening met het model. Uit deze gegevens worden voor het jaar 1998 vervolgens m.b.v. formules ramingen gemaakt.

De belangrijkste macro economische variabelen zijn overzichtelijk te zien bij in blad Output in de tabel Kerngegevens. Indien u wijzigingen aan wilt brengen of enkele spoorboekjes uit wilt voeren dan zijn vooral de regels met de % mutaties kerngegevens in afwijking van het referentiepad van belang. Hier kunt u snel en overzichtelijk zien wat de gevolgen van door u doorgevoerde wijzigingen zijn t.o.v. het oorspronkelijke model.

Onderstaand schema biedt een overzicht van het model. M.b.v. de regelnummers kunt u gemakkelijk door het model 'wandelen'. Het model bestaat uit regels en kolommen. De informatie van een variabele staat steeds op een regel. Een kolom staat voor een jaar, behalve de eerste kolom die de naam van de variabele bevat.

Gedragsformules, twee voorbeelden

Bij de formules (abc's) kan een onderscheid worden gemaakt tussen definitieformules en gedragsformules. De definitieformules spreken voor zich. Achter de gedragsformules zit echter economische theorie. De gedragsformules komen slechts voor op regel 7 tot 98. Op alle andere regels vindt men slechts exogenen (123's) of definitieformules.

In Kolom BZ worden met behulp van gedragsformules ramingen voor 2004 gemaakt. Voor het begrijpen van het model is het zinvol even stil te staan bij enkele van deze formules. Als u namelijk begrijpt wat de formules inhouden, kunt u nagaan hoe het model tot zijn uitkomsten komt.

 Hieronder ziet u twee formule, de formule voor de loonsom bedrijven, of het totale bedrag dat bedrijven aan loon uitgeven vervolgens wordt, en de formule voor de consumptieprijsindex. Laat u zich niet afschrikken door de grootte van de formules, want de formule van de loonsom is tevens de langste in het spreadsheet. Begrijpt u deze dan kan de rest geen probleem zijn.

Vergelijking van de Loonsom in 1998 (voor latere jaren andere letters voor kolom):
De totale loonsom is het product tussen het aantal werknemers (volume) en het loon (prijs). In
de formule wordt uitgegaan van de loonsom van het vorige jaar (BS12), de procentuele
mutatie van de werkgelegenheid (1+BT126/100), en de loonvoet. De loonvoet is afhankelijk
van de ontwikkeling van de inflatie (BS67+BT67)/2, de % verandering van de werkloosheid
(BS77/(BR74 t/m +BR77) en de inkomensoverdrachten van gezinnen (BT35), de mutatie in
de indirecte belastingdruk (BT142) en de ontwikkeling van het verschil in koopkracht tussen
werknemers en uitkeringsgerechtigden (BS83).
=S12*(1+BT126/100)*(1+(2,5+1*(BS67+BT67)/2-0,6*BS77/(BS74+BS75
+BS76+BS77)*100-0,4*(BS77/(BS74+BS75+BS76+BS77)*100-BR77/
(BR74+BR75+BR76+BR77)*100)+0,4*(BT35/BS12-BS35/BR12+BS142-BT142)*100-
BS83*0,3)/100)
BS12 = de waarde van de loonsom in jaar t-1.
BT126 = mutatie van de werkgelegenheid van werknemers in bedrijven
BT67 = consumptieprijsmutatie in t-1 (BS67 - idem in t-2)
BS74 = werkgelegenheid werknemers bedrijven in t-1. *mln.
(BR74 = idem in t-2)
BS75 = werkgelegenheid zelfstandigen in t-1*mln (BR75 = idem in t-2)
BS76 = werkgelegenheid overheid in t-1 *mln (BR76 = idem in t-2)
BS77 = werkloze beroepsbevolking in t-1 *mln (BR77 = idem in t-2)
BT35 = inkomensoverdrachten om niet van gezinnen in t-1
(BS35 = idem in t-1)
BT142 = complement directe belastingdruk (BS142 = idem in t-1)
BS83 = koopkracht modaal minus minimum in % in t-1

Vergelijking van de consumptie prijsindex in 1998:
Het consumptie prijsindexcijfer is een belangrijke indicator voor de inflatie. En de inflatie is
een van de belangrijkste variabelen in de economie. Een van de algemene doelstelling is dan
ook het handhaven van prijsstabiliteit, een taak die aan de DNB (en in de toekomst aan de
ECB) is toevertrouwd. Daarnaast zijn lonen en uitkeringen, belastingschijven etc. gekoppeld
aan de inflatie.
Veranderingen in de consumptieprijsindex worden veroorzaakt door geïmporteerde inflatie
(BT69), stijging van de lonen (BT138), verandering van de belastingdruk en veranderingen in
de lange rente (BS63).
=0,5*BT69+0,5*BT138+80*((BT32-BT42)/(BT129+BT17+BT39+BT11)-(BS32-
BS42)/(BS129+BS17+BS39+BS11))+0,25*BS63-1
BT69 = invoerprijsmutatie
BT138 = loonvoet bedrijven
BT32 = indirecte belastingen door bedrijven
BT42 = prijsverlagende subsidies
BT129 = netto materiële consumptie overheid
BT17 = waarde consumptie bedrijven
BT39 = bruto investeringen van overheid
BT11 = bruto investeringen van bedrijven
BT63 = lange rente
BS?? = idem voor t-1

Vooruitberekening met Macroabc-NL voor 2004

Met behulp van Macroabc-NL kan men een technische vooruitberekening voor het jaar 2004 en volgende jaren maken. Dat is iets anders dan een raming, want een raming gaat verder dan een technische vooruitberekening en vergt als input plausibele exogenen en op plausibiliteit getoetste uitkomsten van de endogenen. Micromacro Consultants is niet van plan om met eigen ramingen te komen, want dat kost teveel werk, terwijl dat werk al uitstekend door het CPB wordt gedaan. Macroabc-NL komt niet in de plaats van de CPB ramingen, maar is bedoeld als aanvulling daarop.

De gegevens in Macroabc-NL tot en met het jaar 2003 berusten op realisatiecijfers en ramingen van het CPB conform de MEV'2003. Voor het jaar 2004 is er een kolom toegevoegd, waarbij de endogene variabelen (op regel 7 tot en met 83) worden verklaard uit andere variabelen, terwijl voor de exogenen variabelen simpelweg is verondersteld dat die hetzij hetzelfde zijn als in het voorafgaande jaar (of simpelweg stijgend met de inflatie of iets dergelijks). Een belangrijk, en arbeidsintensief werk van het CPB is het zo goed mogelijk ramen van de exogenen met behulp van informatie ook van buiten het model. Zo gauw die informatie van het CPB over de exogenen beschikbaar komt, kan men die in Macroabc-NL invullen. Tot zolang worden de exogenen voor het prognosejaar gebaseerd op eenvoudige veronderstellingen. Daarom mogen de voorruitberekende exogenen niet worden gezien als een raming. Ook de uitkomst van de endogenen zijn nog niet op plausibiliteit bezien. Zodoende is deze vooruitberekening voor 2004 niet meer dan een eerste technische exercitie.

Iedere gedragsvergelijking in Macroabc/NL heeft een autonome term. Voor de jaren 2002 en 2003 zijn die autonome termen zodanig gekozen, dat we steeds uitkomen op de CPB cijfers. En omdat de formules in werking zijn, kunnen alternatieve berekeningen worden gemaakt.

Scenario 2002/2006

Macroabc-NL loopt tot en met het jaar 2004. Het was vervolgens heel eenvoudig om het model uit te breiden tot latere jaren. Dat kan simpelweg door de kolom waarin 2004 staat naar rechts te kopiëren. Daarna duwt men op functietoets F9 totdat convergentie is bereikt.

Bij deze vooruitberekening geldt hetzelfde als voor 2004. De invulling van de exogenen is simplistisch en de endogenen zijn nog niet op plausibiliteit getoetst. De uitkomsten vormen daarom geen raming, maar is niet meer dan een technische exercitie. Hoewel het met Macroabc-NL mogelijk is om in enkele minuten een Middel Lange Termijn vooruitberekening te maken. wordt het pas een verantwoorde raming als exogenen zijn beredeneerd en endogenen op plausibiliteit bezien. Een dergelijk MLT raming kost het CPB vele maanden werk voor vele tientallen economen en statistici. De modeldraai is daarbij slechts het puntje van de ijsberg van het vele werk.

Hoewel zo'n eenvoudige middellange of lange termijn vooruitberekening geen prognosewaarde heeft, kan hij wel worden gebruikt als referentiepad. Een dergelijk referentiepad kan dienen om de effecten van alternatieve veronderstellingen en beleidsmaatregelen door te rekenen.

Hoe pakketten van varianten (spoorboekjes) te draaien?

Zoals genoemd is een van de aantrekkelijke aspecten van Macroabc-NL dat het vrij eenvoudig is om er alternatieve veronderstellingen in aan te brengen. In het werkblad ´´Simulaties´´ staan 19 varianten voorgedaan.

Er zijn vele andere varianten mogelijk, evenveel als er gedragsvergelijkingen en exogenen in het model zitten. Dus veel meer dan de 19 varianten die al voorgekookt in het werkblad simulatie staan.

Vervolgens kunnen ook pakketten van diverse maatregelen worden doorgerekend. Bijvoorbeeld verlanglijstjes van politieke partijen. Daarbij is het meeste werk het vertalen van ideeën in een vorm die als input in het model kan worden ingevoerd. De modeldraai zelf is dan in een fractie van een seconde klaar. Om dat goed te kunnen doen moet men drie zaken beheersen.
1. Men moet de achtergrond van die ideeën begrijpen
2. Men moet de beperkingen van het model begrijpen
3. Men moet met het model kunnen werken

Het derde punt is in enkele dagen te leren, maar bij het eerste twee komt meer kijken. Een oplossing zou kunnen zijn dat een opdrachtgever (die kent uiteraard de achtergrond van de ideeën al) MMC vraagt om samen de berekeningen uit te voeren, waarbij Macroabc-NL een hulpmiddel is.

Case studie uit 1997: doorrekenen verlanglijstjes politieke partijen

(Deze berekeningen betreffen 1997! Ze zijn gemaakt bij de Macroabc-NL versie uit dat jaar. Zou men nu soortgelijke berekeningen uitvoeren, dan uiteraard de aanpassingen in latere jaren aanbrengen. De kolommen in Macroabc-NL02 bevatten tot en met het jaar 2001 alleen getallen, pas voor de jaren na 2001 formules. Dus het model draait niet in de jaren tot en met 2001)

Een verkenning voor de gevolgen van een belastingmeevaller van 4,5 miljard.

De belastinginkomsten blijken in 1996 4,5 miljard hoger uitgevallen te zijn dan Zalm heeft begroot. In de tweede kamer en de verschillende departementen circuleren nu al allerlei wensenlijstjes en de bedragen vliegen over tafel. Wat echter de gevolgen van de diverse wensen zijn blijft vaak onduidelijk. Aangezien er vele wisselwerkingen in economie zijn kunnen maatregelen verschillen in effectiviteit.

Hieronder worden de wensenlijstjes van verschillende politieke partijen met behulp van Macroabc-NL getoetst op hun economische gevolgen voor de jaren 1998-2000. De resultaten van die kwantificeringen worden in onderstaande tabellen met kerngegevens gepresenteerd. De wensenlijsten zijn ontleend aan een artikel in Elzevier geschreven door Martin Visser en Nic van Rossum 'Verdelen van de buit' (Elsevier van 8 februari 1997).

We kennen de oorzaken van de belastingmeevallers niet en gaan er hier voorlopig van uit dat de belastingmeevaller bestaat uit een autonoom hogere inkomstenbelasting van 2,5 miljard en een hogere vennootschapsbelasting van 2 miljard.

We boeken deze belastingmeevaller in Macroabc-NL. We doen dat in 1998. Voeg in cel BT33 +2 toe en in cel BT34 +2,5. Wanneer het om een structurele meevaller gaat boeken we de bedragen ook voor 1999 en 2000 in (BU en BV 33 en 34).

Als men dan verder niets doen vloeit de meevaller automatisch in het financieringstekort en daalt de staatsschuld.

Opvallend is dat bij een eenmalige belastingmeevaller de schuldreductie in 1998 nog 0,8% BBP bedroeg, maar dat na drie jaar de schuldquote maar 0,2% BBP bedraagt. Een verdere blik op de cijfers laat zien dat het BBP cumulatief met een half procent is gedaald. Hierdoor daalt de staatsschuld in guldens wel, maar het effect als % van het BBP is hierdoor kleiner.

Na de input te hebben ingevoerd in het model, kan men de uitkomsten zien in de tabel kerngegevens.

Besteding structurele belastingmeevaller van politieke partijen

In onderstaande varianten, evenals de vorige gemaakt in 1997, worden de verschillende wensenlijstjes onder bepaalde veronderstellingen nagebootst. Verder wordt er in de analyse van uitgegaan dat de belastingmeevaller structureel is.

De paarse regeringspartijen:

Een variant à la de VVD

In het Elsevier artikel komt Hans Hoogervorst, tweede kamerlid voor de VVD aan het woord. Hij meldt dat de wensen van de VVD zeer bescheiden zijn. Op een algemene belastingverlaging na d.m.v. het verlagen van de eerste schijf met een half procent, moet de rest aangewend worden voor het terugdringen van het tekort en de staatsschuld. Deze maatregelen verwerken we in het model door het gemiddelde belastingtarief in cel BT34, BU34 en BV35 te verlagen van 0,4 naar 0,395. Verder doen we niets zodat het overgebleven geld in de schatkist blijft. In bijgaande tabellen met kerngegevens ziet men de effecten van de meevaller inclusief de gedeeltelijke besteding door de VVD in afwijking van het referentiepad.

Een variant à la D'66

Het wensenlijstje Gerrit Ybema van D'66 bestaat uit 2 miljard voor het verlagen van het financieringstekort en 1 miljard voor het AOW-fonds, dat in feite een daling van staatsschuld inhoudt. Verder wil hij 1 miljard voor lastenverlichting aanwenden en de rest voor dringende beleidszaken en vooral voor de zorgsector (0,5 miljard).

Voor de 3 miljard, de tekortreductie en AOW-fonds hoeven we niets te veranderen, voor de lastenverlichting verlagen we het gemiddelde belastingtarief met 0,5 % per jaar. (in cel BT34 t/m BV 34 verandert 0,4 in 0,395). De uitgaven voor de zorgsector worden in de overheidsconsumptie verwerkt (goederen en diensten door bedrijven aan overheid). In cel BT38 voegen we +0,5 toe.

Een variant à la PvdA

Namens de PvdA komt Rick van der Ploeg in het Elsevier artikel aan het woord. Hij heeft een aantal specifieke wensen voor bepaalde groepen. Naast twee miljard voor het AOW fonds wil hij koopkrachtverbetering voor de minima, geld voor de zorg, lastenverlichting om werkgelegenheid aan de onderkant te bevorderen als er dan nog geld over is wil hij een algehele lastenverlichting.

Wij hebben dit als volgt geïnterpreteerd. Voor de AOW-fonds veranderen we niets (twee miljard), koopkrachtverbetering en lastenverlichting aan de onderkant verwezenlijken we in dit model door in cel BT83 (modaal minus minimum) +1 (2/217, de omvang van de inkomensoverdrachten om niet van overheid aan gezinnen) toe te voegen.

De zorg krijgt een half miljard extra per jaar, voeg in cel BT38 +0,5 toe. Om een kleine algehele lastenverlichting te realiseren verlagen we de gemiddelde belastingschijf met 0,1 %, verander in cel BT34 t/m BV34 0,4 in 0,399. Dit kost bij benadering 200 miljoen.

De oppositie:

Een variant à la het CDA

Hans Hillen wil op termijn een belastingherziening. Om latere koopkrachteffecten te repareren wil hij nu een lager tekort. Daarnaast wil hij iets extra's voor de zorg. We veronderstellen dat hij 500 miljoen voor de zorg wil uittrekken en dat de rest niet wordt uitgegeven.

Voeg in cel BT38 +0,5 toe.

Een variant à la Groen links

Volgens Paul Rosenmuller zijn de uitkeringen de laatste jaren 2,2% achtergebleven bij modaal. Daarnaast wil hij extra geld voor het openbaar vervoer en het milieu en extra geld voor de zorgsector. Aangezien Rosenmuller geen bedragen noemt veronderstellen wij dat de 4,5 miljard in onderstaande bedragen wordt onderverdeeld.

We verhogen in deze variant de inkomensoverdrachten om niet met 2,5 miljard, via aanpassing van de variabele koopkracht modaal minus minimum met + 1,15.

Daarnaast verhogen we de overheidsinvesteringen met 1,5 miljard voor het openbaar vervoer en het milieu. Het resterende bedrag, een half miljard gaat naar de zorgsector.

Zorgsector: voeg in cel BT38 +0,5 toe

Overheidsinvesteringen: voeg in cel BT39 +1,5 toe

Inkomensverbetering minima: voeg in cel BT83 1,15 toe.

Technische Variant

In deze variant wordt de meevaller teruggegeven aan degene voor wie de meevaller een tegenvaller is. We sluizen door het aanpassen van de tarieven de belastingmeevaller terug naar de betalers van de belastingen.

Vennootschapsbelasting: Dit doen we door in cel BT33 0,4 te veranderen in (0,4-2/BS131), in cel BU en BV wordt het tarief dan respectievelijk (0,4-2/BT131) en (0,4-2/BU131). Bij benadering daalt het tarief dan 0,7%.

Inkomstenbelasting: verander in cel BT34 0,4 in (0,4-2,5/(BS12+BS40-0,8*BS35)). Doe dit eveneens voor BU34 en BV34, alleen BS verandert dan respectievelijk in BT en BU.

Een andere modelversie:

(dit kan niet met de demo versie, want daarin zijn de formules in werkblad model beschermd. Alleen wie het wachtwoord kent kan   dat doen)

Natuurlijk kunt u ook verschillende varianten combineren en zo uw eigen model maken. Dat kan als volgt:

1 Begin in de initiële situatie.

2. Breng de gewenste veranderingen aan en druk op F9 totdat convergentie is bereikt.

3. Maak het referentiepad aan. (selecteer en kopieer de mutaties van de kerngegevens in cel BU155 t/m BW188. Ga naar BU193 en kies de optie Plakken speciaal. Kies de optie waarden en druk op <ENTER>. Bij de kerngegevens in afwijking van het referentiepad behoren nu nullen te staan (regel 228 t/m 264).

Nu kunt u starten met het werken met uw modelversie. Bewaar uw eigen model onder een andere naam. U hebt een nieuwe modelversie!

Historische simulaties voor de periode 1992-1996.

(dit kan niet met de demo versie, want daarin zijn de tijdreeksen 1921-1996 niet opgenomen en de formules in werkblad mode beschermd)

Met Macroabc-NL kunt u heel gemakkelijk historische simulaties uitvoeren Zo kunnen we kijken wat het verschil tussen de werkelijke uitkosten en de modeluitkomsten zijn in bijvoorbeeld de periode 1992-1996. Door een dergelijke simulatie kunt u in de toekomst beter inschatten wat het nauwkeurigheidsgehalte van uitkomsten uit een model zijn.

Raming 2001, 2002 en 2003

Een historische simulatie kan behalve voor een reeks van jaren ook worden uitgevoerd voor het vorige jaar. In Macroabc-NL02 is 2002 het eerste ramingsjaar en is 2001 een realisatiejaar, waarbij de input is gebaseerd op de MEV'2003 (en die cijfers zijn voor 2001 voornamelijk gebaseerd op de Nationale Rekeningen van het CBS).

Voor het jaar 2002 en 2003 bevat het model ramingen. Daarbij zijn in principe in alle gedragsvergelijkingen autonome termen toegevoegd, zodanig dat de uitkomsten exact gelijk zijn aan de CPB cijfers in de MEV2003. Die autonome termen geven dus een idee van de verschillen tussen Macroabc-NL uitkomsten en de inzichten van CPB (= CPBmodellen + expertise van vele specialisten)

Schil

In deze demo versie van Macroabc-NL hebben we een gebruiksvriendelijke schil rond het model aan te brengen. Met zo'n schil is het mogelijk een onderscheid te maken tussen input (x % extra loonstijging, x % extra importprijsstijging, x % hogere gemiddelde marginale druk inkomstenbelasting etc.), output (de kerngegevens e.d.) en rekenblok. Het laatste is in de demo versie een black box. Dat is handig om kennis te maken met het model, maar de prijs die men daarvoor betaalt is dat men niet meer ziet en begrijpt wat men eigenlijk doet. Om Macroabc-NL goed te kunnen gebruiken zou men moeten bestuderen wat er in de gedragsformules staat. Dat vraagt echter extra inspanning.
Een tussenoplossing zou kunnen zijn dat men zich, onder begeleiding van MMC, verdiept in slechts die onderdelen die voor de betrokken instantie het meest relevant zijn en MMC opdracht geeft het model op die punten te verfijnen en training aan toekomstige gebruikers op die punten te geven. Overigens is bij het complete Macroabc-NL ook een uitgebreid handboek beschikbaar (Niet opgenomen in de demo versie).

Uitbreiden van het model naar de verdere toekomst:

(dit kan niet met de demo versie, want daarin zijn de formules in werkblad model beschermd. Alleen wie het wachtwoord kent kan dat doen)

U kunt het model uitbreiden van 2006 tot 2020 en verdere jaren. U doet dit door kolom CB (2006) naar kolom CC (2007) te kopiëren, vervolgens drukt u op <F9>, zodat alle formules worden herberekend. Dat kost enkele tientallen iteraties. Vervolgens kopieert u CC naar CD en drukt u weer op <F9> etc.

Vervolgens moet u het referentiepad aanmaken. U doet dit door de kolommen 2002-2006 te selecteren, vervolgens te kopiëren. Dan gaat u naar CJ en kiest u de optie Plakken speciaal. U kiest dan 'waarden' en vervolgens drukt u op <ENTER>. U ziet nu bij de kerngegevens in afwijking van het referentiepad allemaal nullen staan.

Updaten van de data van het model

Onderaan in de complete versie het model (regel 1013 en volgende) wordt van iedere primaire variabele gedetailleerd aangegeven wat de bron is. Met behulp van die sleutels kan men Macroabc-NL desgewenst zelf updaten op basis van de nieuwe gegevens die het CPB regelmatig op zijn homepage zet.

Volgende versies van Macroabc-NL

Beperkingen

Macroabc-NL is zo gebouwd dat met een minimum aan input (de 53 primaire variabelen) toch een compleet beeld van de macro economie kan worden nagebootst. De beperking van Macroabc-NL vormt tevens de kracht van het model: toegankelijk en overzichtelijk.

Gebruikers van Macroabc-NL kunnen dit compacte macro model gaan gebruiken om het (desgewenst in samenwerking met MMC)

1) aan te passen aan eigen inzichten

2) aan te vullen met aspecten op het terrein van hun eigen expertise.

Zo zou men het model kunnen uitbreiden met een monitor module, woningmarkt module, een energiemodule, een grondstoffenmodule of een koopkrachtmodule enzovoorts. Het is niet ons idee dat er ooit één Macroabc-NL zou komen met al die modules tegelijkertijd in werking, want dan zou de overzichtelijkheid verloren gaan.

Macroabc-NL02 en volgende

Macroabc-NL02 is de vierde versie van het model. Macroabc98 was de derde versie van het model. De eerste versie, Minimax genaamd, uit najaar 1996 bevatte data voor de jaren 1969-1997 en vooruitberekeningen voor 1998-2000. Macroabc98 liep met data van 1921-1997 en vooruitberekeningen 1998-2001.

Wat bevat de demo versie NIET en compleet Macroabc-NL wel:

1. Een uitgebreide handleiding, inclusief theorie
2. Snelkoppelingen van formules in werkblad model naar uitleg in de handleiding
3. Werkblad model dat niet is beschermd tegen aanbrengen veranderingen
4. Werkblad met data ook voor de periode 1921-1996
5. Werkblad om autonomen zo te berekenen, dat uitkomsten Macroabc-NL in referentiepad gelijk zijn aan die van het CPB
6. Werkblad decompositie, met ‘’brokjesanalyse’’ van de gedragsvergelijkingen
7. Werkblad met meer gedetailleerde output tabellen: De sectorrekeningen; Monetair overzicht; Confrontatie Middelen & Bestedingen; Betalingsbalans; Overheidsfinanciën; Arbeidsmarktoverzicht; Balansgrootheden; Eenvoudige Social Accounting matrix.
8. Werkblad met Schakelschema met gedetailleerde Bronverwijzing primaire variabelen: CPB (MEV '97), CBS, IMF, DNB.
9. Werkblad met Logboek met documentatie van recente veranderingen in het model.

Voorbeeld van Programma kennismaking met Macroabc-NL

(Dit is een voorbeeld voor een kennismakingsprogramma van één namiddag. Dit kan op maat worden gemaakt voor medewerker(s) van potentiële opdrachtgevers)

Idee voor een Programma

13.30 Ontvangst met koffie en uitreiking documentatie

13.45 Introductie, deelnemers maken draai met Macroabc-NL

Inleiding, schematisch overzicht Macroabc-NL

Macroabc-NL als database

Gedragsvergelijkingen

Discussies

14.30 Vooruitberekeningen

Beleidssimulaties

15.15 Koffie en theepauze/Wandeling/Discussies

16.00 What if

Scenario's

Historische simulaties

Discussies

Een andere modelversie maken

Update & monitoring(summier)

Discrepanties model/werkelijkheid

Discussies

17.00 Afsluitende borrel

Duidelijke doelstelling

Tijdens de training leert u werken met Macroabc-NL, de business class versie een macro model van Nederland. Die vliegt even snel als de economy class, maar met een geringer aantal stoelen (variabelen) is er meer comfort en overzicht. Dit macro-economische model bevat de harde kern van de CPB modellen van de afgelopen halve eeuw. In de training wordt u vertrouwd gemaakt met ambachtelijk gebruik van dit model als hulpmiddel voor analyse, historische simulaties, beleidssimulaties, korte termijn vooruitberekeningen, scenariobouw, actualisering en volgen van de economische ontwikkeling.

50 jaar CPB ervaring geconcentreerd in een compact spreadsheet model

De training wordt ontwikkeld en verzorgd door de heer dr. Marein van Schaaijk, die gedurende 18 jaar zijn expertise heeft opgebouwd in diverse wetenschappelijke en managementfuncties bij het Centraal Planbureau en die op het onderwerp gepromoveerd is. Hij heeft de belangrijkste CPB macro modellen bestudeerd, waaronder in het bijzonder ook die van de jaren vijftig en zestig. Met de moderne pc en software gaat dat veel gemakkelijker dan voor de oorspronkelijke bouwers mogelijk was. Macroabc-NL bevat de harde, veel beproefde kern van die modellen inclusief een datamodel. De kern van de methode is het onderscheid tussen enerzijds een beperkt aantal primaire en anderzijds vele afgeleide variabelen. Met minimum inspanning is dan een maximum resultaat mogelijk.

Ambachtelijk, kunst

Voor sommige zaken vindt u in de literatuur geen oplossing omdat ze te voor de hand lijken te liggen om te publiceren. Toch kan het veel tijd kosten om ze te ontdekken als je er niet direct op komt. Op de universiteit leert u niet de oplossing van zaken waarvoor de wetenschap nog geen verantwoorde oplossing kent. In de praktijk is men echter gedwongen om nu al verder te gaan. Naast de academische kennis is daarom ook ambachtelijke kennis waardevol. Het is niet alleen wetenschap, maar ook kunst. Hoewel MMC ook wetenschappelijk onderzoek verricht, gaat het in dit trainingsprogramma om modelbouw en modelgebruik als ambacht. In het trainingsprogramma staat niet de theorie, maar de praktijk centraal.

Interactie

De meerwaarde van deze training op maat ligt in het interactieve karakter ervan. U begint direct bij de aanvang van de cursus met het model te draaien. Daarna wordt met elkaar besproken hoe het model voor een ieder hanteerbaar kan zijn in de eigen werksituatie. Door onderlinge discussie kan tot verrassende conclusies worden gekomen. In een trainingsmiddag voor medewerkers van een potentiële opdrachtgever is interactie mogelijk. Daardoor kan een idee worden gekregen welke aanpassingen en/of aanvullende training het model geschikt maken als hulpmiddel voor de betreffende opdrachtgever.

Toegankelijk en toch exclusief

Het Macroabc-NL model levert de basis voor de training. Het model bevat alleen de belangrijkste economische relaties en is daarmee gemakkelijk hanteerbaar.

Het Macroabc-NL model is shareware, maar geen freeware. Het is zo toegankelijk dat het technisch gezien niet beschermd kan worden. Gebruik voor studie- en evaluatiedoeleinden is gratis, maar voor zakelijk gebruik is een voorafgaande schriftelijke licentie van MMC vereist. Ondanks het shareware karakter is het trainingsprogramma toch exclusief, want het model vormt niet meer dan de basis om de discussie over de macro-economie te structureren. Een scala aan onderwerpen en invalshoeken kan door de participanten tijdens de training aan de orde worden gesteld.

Laat Macroabc-NL voor u werken!

In plaats van de kennis door schade en schande op te doen, biedt MMC u de mogelijkheid om dit trainingsprogramma te volgen: in korte tijd raakt u ermee vertrouwd hoe u een macro-economisch model in de praktijk als hulpmiddel kunt gebruiken.

Doelgroepen:

* economen die te maken hebben met planbureau en met stafafdelingen van ministeries die betrokken zijn bij het proces van de voorbereiding van het economische beleid van de regering;

* deskundigen die verbonden zijn aan belangengroepen (branche-organisaties, vakbonden, werkgeversorganisaties en lokale overheden) die nog beter voorbereid deel wensen te nemen aan de macro-economische discussie;

* journalisten en consultants met specialisme buiten de macro-economie, maar die ook praktische kennis wensen op het terrein van macromodelmatige analyse.

Vereisten

Voor het volgen van de training wordt een kennis van economie en enkele jaren ervaring verwacht. Bovendien moet u vertrouwd zijn met personal computer en spreadsheet.

Beperking

In een halve-daagse training kunt U kennis maken met onze manier van werken en ideeën opdoen. Met die ervaring kunt U beter bepalen hoe Macroabc-NL in uw geval van nut zou kunnen zijn. Daarna kunt u eventueel vragen om verdere ondersteuning via vervolgtraining, modelbouw & onderzoek. Het is uiteraard onmogelijk om in één dag een volleerde modelbouwer en gebruiker te worden. Macroabc-NL is een business model en levert 90 % van de kerngegevens van CEP en MEV op, maar zonder verfijningen. Zo kent dit business class model geen energie- of woningmarktmodule. Macroabc-NL is niet bedoeld om in plaats van CPB ramingen te worden gebruikt, maar juist als aanvulling daarop.

Uw Macroabc-NL

Macroabc-NL is niet één model dat vast ligt. Het is een instrument om zelf uw eigen modelversie te maken, een methode om zelf meester te worden van het instrument. In de training leert U hoe formules aan te passen. De ingevulde hoogte daarvan is uw eigen verantwoordelijkheid. Macroabc-NL kan even veel versies als gebruikers kennen. In Macroabc-NL hebben we bij de specificatie van de gedragsvergelijkingen aansluiting gezocht bij klassieke en meer recente CPB modellen, en schattingen over de jaren 1969-1994. Er is ruimte genoeg om vele vergelijkingen anders in te vullen.

Reactie

U kunt uw reactie en/of aanvraag voor een maatwerk training in Macroabc-NL sturen aan:

Micromacro Consultants (MMC), Bureau voor economisch onderzoek en training
Cornelis Jolstraat 50 ~ 2584 ET Den Haag
Tel. +31 (0)70 3523832 ~ Fax +31 (0)70 3549589
E-mail: mmc@bart.nl ~ home page: http//www.micromacroconsultants.com